Η τρομοκρατία είναι πολύ τρομακτική, ειδικά όταν συμβαίνει κοντά στο σπίτι μας και όχι σε κάποιο απομακρυσμένο μέρος.
Σε κανέναν δεν αρέσει να φοβάται και ήμασταν κάτι παραπάνω από πρόθυμοι για να διώξουμε το φόβο μακριά.
Απαιτήσαμε, επομένως περισσότερη ασφάλεια.Τα τελευταία δέκα χρόνια, έχει γίνει πλέον συνηθισμένο οι κυβερνητικές υπηρεσίες να καταπατούν τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα των πολιτών και να τους κατασκοπεύουν. Να συλλέγουν και να αρχειοθετούν τα προσωπικά δεδομένα τους.
Ανεξάρτητα του εάν είσαι υπέρ των δεξιών ή αριστερών πολιτικών αυτό μας αφορά όλους. Πρέπει λοιπόν να ρίξουμε μια ματιά στα δεδομένα και να αναρωτηθούμε ειλικρινά «άραγε όλα αυτά μας έχουν καταστήσει περισσότερο ασφαλείς;»
Μετά το χτύπημα της 9/11 η κυβέρνηση των ΗΠΑ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο νόμος δεν συμβαδίζει με την εξέλιξη της τεχνολογίας. Δημιούργησαν το Πρόγραμμα Παρακολούθησης των Τρομοκρατών αρχικά για να υποκλέψουν όλες τις επικοινωνίες που συνδέονταν με την al-Qaeda.
Οι αξιωματούχοι ήταν βέβαιοι πως εάν το πρόγραμμα είχε τεθεί σε εφαρμογή πριν από την 9/11, οι αεροπειρατές θα μπορούσαν να είχαν αποτραπεί. Αλλά σύντομα οι νέες αυτές εξουσίες χρησιμοποιήθηκαν επίσης για την ενοχοποίηση των υπόπτων δια συσχετισμού, Το FBI χρησιμοποίησε τα αρχεία των υπηρεσιών μετανάστευσης για να εντοπίσει Άραβες και Μουσουλμάνους που βρίσκονται στις ΗΠΑ.
Πάνω σε αυτή τη βάση 80.000 άτομα κλήθηκαν να δηλωθούν, το FBI ανέκρινε άλλες 8.000 και πάνω από 5.000 βρέθηκαν να είναι υπό προληπτική κράτηση. Κανένας τρομοκράτης δεν βρέθηκα από τη λεγόμενη πιο επιθετική εθνική εκστρατεία εθνοτικού χαρακτηρισμού που έλαβε χώρα μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Από εκείνη τη στιγμή και έπειτα, έγινε ρουτίνα για τις κυβερνητικές υπηρεσίες η συλλογή και αποθήκευση των προσωπικών δεδομένων των πολιτών, κάτι το οποίο έγινε φανερό και από τις αποκαλύψεις του Snowden το 2013.
Οι αποκαλύψεις αυτές έδειξαν το πώς η NSA μπορεί να απαιτήσει πληροφορίες σχετικά με τους χρήστες της Microsoft ή της Google, πέρα από την καθημερινή συλλογή δεδομένων του Διαδικτύου, όπως τα περιεχόμενα των e-mails και των λιστών επαφής των πολιτών.
Επομένως αντί να ασχολούνται με τους εγκληματίες, οι κυβερνήσεις στρέφουν όλο και περισσότερο την προσοχή τους προς όλους μας. Αλλά εάν ψάχνεις ψύλλους στα άχυρα, προσθέτοντας απλά, περισσότερα άχυρα, δεν πρόκειται να γίνει πιο εύκολο το να βρεις τον ψύλλο.
Αντίθετα κάθε πρόσφατη επιτυχία που έχει ανακοινώσει η NSA προήλθε από την κλασική μέθοδο παρακολούθησης του στόχου. Παρά τις υψηλές προσδοκίες το πρόγραμμα παρακολούθησης της NSA, δεν έχει αποτρέψει κάποια μεγάλη τρομοκρατική επίθεση. Για παράδειγμα, ένας από τους βομβιστές στον Μαραθώνιο της Βοστώνης ήταν ήδη ένας στόχος του FBI.Άρα αυτό που χρειαζόμαστε δεν είναι περισσότερα τυχαία δεδομένα, αλλά καλύτερους τρόπους για να κατανοήσουμε και να χρησιμοποιήσουμε τις πληροφορίες που διαθέτουμε.
Οι υπηρεσίες κατασκοπείας επίσης πιέζουν για «παρακάμψεις» στην κρυπτογράφηση. Στις αρχές του 2016 του FBI ζήτησε από την Apple να φτιάξει ένα πρόγραμμα που να απενεργοποιεί την κρυπτογράφηση στο iPhone ενός τρομοκράτη. Η Apple αρνήθηκε δημοσίως, όχι μόνο επειδή το εργαλείο αυτό θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να αποδυναμώσει μόνιμα την ιδιωτική ζωή των νομοταγών πολιτών σε όλο τον κόσμο, αλλά επειδή φοβόταν ότι με αυτόν τον τρόπο θα επέτρεπε στις κυβερνήσεις να ζητήσουν πρόσβαση σε τεχνολογίες οι οποίες χρησιμοποιούνται από δισεκατομμύρια ανθρώπους, ένας φόβος τον οποίο συμμερίζονται οι εμπειρογνώμονες σε θέματα ασφαλείας και κρυπτογράφησης.
Λίγες εβδομάδες αργότερα, το FBI αποκάλυψε ότι μπόρεσε από μόνο του να χακάρει το τηλέφωνο, παραδέχτηκε δηλαδή ότι είπε ψέματα στο κοινό σχετικά με την ανάγκη για ένα νέο πρόγραμμα, κάτι το οποίο θέτει από αμφισβήτηση τις υπηρεσίες κατασκοπείας και το κατά πόσο μπορούν να είναι αξιόπιστοι σε θέματα ιδιωτικής ζωής και ασφάλειας, ιδιαίτερα εάν λάβουμε υπόψη μας ότι η NSA για παράδειγμα, έχει ήδη την ικανότητα να ενεργοποιήσει το μικρόφωνο του iPhone σου ή την κάμερα του λάπτοπ σου, χωρίς να το πάρεις χαμπάρι.
Οι ανησυχίες σχετικά με αυτό συχνά συναντάνε το επιχείρημα «Εάν δεν έχεις κάτι να κρύψεις, δεν χρειάζεται να φοβάσαι». Αλλά αυτή η συλλογιστική δημιουργεί μόνο ένα κλίμα καταπίεσης. Επειδή θέλουμε ορισμένες πτυχές της ζωής μας να μην τις αποκαλύπτουμε δημοσίως δεν σημαίνει ότι κάνουμε κάτι λάθος.
Αυτή τη στιγμή, ζούμε σε δημοκρατία. Αλλά φανταστείτε τη ζημιά που θα μπορούσε να κάνει το λάθος άτομο με όλα τα προσωπικά μας δεδομένα και με τόσο εύκολη πρόσβαση στις συσκευές μας.
Οι αντι-τρομοκρατικοί νόμοι επιτρέπουν στις αρχές να ερευνούν και να τιμωρούν με πιο επιθετικό τρόπο εγκλήματα που δεν σχετίζονται με την τρομοκρατία. Εάν δώσουμε στα όργανα επιβολής του νόμου ισχυρά εργαλεία, θα τα χρησιμοποιήσουν. Γι’ αυτό ο δημοκρατικός έλεγχος είναι τόσο σημαντικός: ακόμα και αν αυτά τα εργαλεία και οι νόμοι δεν έχουν χρησιμοποιηθεί εναντίον μας σήμερα, ίσως αυτό να γίνει αύριο.
Για παράδειγμα, μετά τις επιθέσεις στο Παρίσι, τον Νοέμβριο του 2015, η Γαλλία επέκτεινε τους ήδη διευρυμένους αντι-τρομοκρατικούς νόμους, δίνοντας με αυτόν τον τρόπο μεγαλύτερες εξουσίες στα όργανα επιβολής του νόμου, ώστε να διεξάγουν επιδρομές στα σπίτια και να έχουν τους ανθρώπους σε κατ’ οίκον περιορισμό.
Μέσα σε λίγες εβδομάδες προέκυψαν στοιχεία ότι οι εξουσίες αυτές είχαν χρησιμοποιηθεί για άλλους σκοπούς, όπως την πάταξη των διαδηλώσεων για την κλιματική αλλαγή.
Οι κυβερνήσεις της Ισπανίας, της Ουγγαρίας και της Πολωνίας, εισήγαγαν ακόμα πιο περιοριστικούς νόμους σχετικά με την ελευθερία του συνέρχεσθε και την ελευθερία του λόγου. Η ελευθερία της έκφρασης και του τύπου στην Τουρκία, έχει δεχτεί σοβαρά πλήγματα, κατά τα τελευταία χρόνια, με το πραγματοποιούνται αρκετές συλλήψεις, διότι άσκησαν κριτική κατά της κυβέρνησης.
Τίποτα από όλα αυτά δε μας βοηθάει αποτελεσματικά στον αγώνα μας ενάντια της τρομοκρατίας. Το κίνητρο πίσω από όλα αυτά μπορεί να είναι καλό, ακόμα και αγαθό, αλλά εάν αφήσουμε τις εκλεγμένες κυβερνήσεις μας να περιορίσουν την προσωπική μας ελευθερία, τότε οι τρομοκράτες νίκησαν.
Εάν δεν είμαστε προσεκτικοί, πιθανόν να προχωρήσουμε σιγά- σιγά προς ένα Κράτος παρακολούθησης και επιτήρησης. Τα δεδομένα είναι αρκετά σαφή, η διάβρωση των δικαιωμάτων σε συνδυασμό με τη μαζική παρακολούθηση, δεν οδήγησαν σε σημαντικές επιτυχίες μέχρι τώρα, αλλά έχουν αλλάξει τη φύση της κοινωνίας μας.
Η τρομοκρατία είναι ένα περίπλοκο πρόβλημα… χωρίς απλές λύσεις. Καμιά συσκευή ασφαλείας δεν μπορεί να αποτρέψει μερικά παιδιά από το να φτιάξουν μια βόμβα στο υπόγειό τους.
Πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας την αρχή της αναλογικότητας. Το να δημιουργήσουμε τρόπους για να εισβάλουμε σε κινητά τηλέφωνα εκατομμυρίων πολιτών, δεν είναι το ίδιο με το να ερευνήσουμε ένα σπίτι. Στις περισσότερες χώρες η νομοθεσία επιτρέπει ήδη ένα ευρύ φάσμα δράσεων, συμπεριλαμβανομένης της στοχευμένης παρακολούθησης.
Για να επωφεληθούμε πλήρως από αυτό το υφιστάμενο δυναμικό, χρειαζόμαστε καλύτερη διεθνή συνεργασία και πιο αποτελεσματικές εξωτερικές πολιτικές και πολιτικές ασφαλείας, καλύτερη εφαρμογή της υφιστάμενης νομοθεσίας αντί για θέσπιση νέων και πιο αυστηρών νόμων, που θα υπονομεύουν την ελευθερία μας.
Ας μην καταστρέψουμε μόνο και μόνο επειδή φοβόμαστε, αυτά για τα οποία είμαστε περήφανοι: η δημοκρατία και τα θεμελιώδη δικαιώματα και οι θεμελιώδεις ελευθερίες. Αυτό το βίντεο έγινε με την υποστήριξη του Patreon.com και της Πλατφόρμας Ευρωπαϊκών Ελευθεριών
