ΤΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΧΑΣΜΑ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΥΡΩΖΩΝΗΣ, ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΔΥΣΚΟΛΟ ΝΑ ΓΕΦΥΡΩΘΕΙ
Ο Ντράγκι ετοιμάζεται να κλείσει τίς ελληνικές τράπεζες!
Η Ελλάδα βρίσκεται αντιμέτωπη με μια τριπλή κρίση: φυγή καταθέσεων, δημοσιονομική κρίση και πολιτικό αδιέξοδο. Οι επόμενες ημέρες και εβδομάδες θα είναι κρίσιμες καθώς είτε θα επιλυθεί η σύγκρουση είτε θα λυθεί το ζήτημα της έλλειψης ρευστότητας του τραπεζικού συστήματος μέσω της επιβολής περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων.
Τα παραπάνω αναφέρει ο Gabriel Sterne της Oxford Economics, σε ανάλυσή του με ημερομηνία 11 Φεβρουαρίου. Όπως αναφέρει, το τελικό “πόρισμα” είναι πως η κρίση είναι πιθανό να έλθει νωρίτερα, παρά αργότερα. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει κάθε λόγο να κωλυσιεργεί, αλλά η ευρωζώνη ελέγχει τις αποφάσεις, και το κίνητρό τους είναι να δράσουν ταχύτατα και να βάλουν ένα όριο στις εκθέσεις τους στην Ελλάδα.
Το πολιτικό χάσμα μεταξύ του ΣΥΡΙΖΑ και της ευρωζώνης, εξηγεί ο Gabriel Sterne, θα είναι δύσκολο να γεφυρωθεί. “Ρίχνουμε μια πιο προσεκτική ματιά στα ολοένα και πιο ασυμβίβαστα κίνητρα της κάθε πλευράς. Μια έξοδος μπορεί τελικά να είναι προς όφελος της ελληνικής οικονομίας. Η ισχυρή εγχώρια στήριξη για τον ΣΥΡΙΖΑ, υποδηλώνει ότι οι Έλληνες μπορεί να καταλήγουν και αυτοί προς αυτή την άποψη (παρά τους φόβους)”.
Η έλλειψη ρευστότητας της κυβέρνησης μπορεί να οδηγήσει προς μια τέτοια κατεύθυνση. Εκτός των εντόκων γραμματίων, υπάρχουν υποχρεώσεις 14 δισ. ευρώ προς το ΔΝΤ, την ΕΚΤ και άλλους κατόχους ομολόγων πριν από το τέλος Αυγούστου. “Η Ελλάδα είναι απίθανο να αντέξει μέχρι τότε, εκτός κι αν ο ΣΥΡΙΖΑ υποχωρήσει σε βασικές απαιτήσεις. Καθώς τα φορολογικά έσοδα λιγοστεύουν, οι υποχρεώσεις της κυβέρνησης για τον Μάρτιο, μπορεί να αποτελέσουν μια κρίσιμη στιγμή, αναφέρεται στην ανάλυση.
Το ίδιο μπορεί να συμβεί και με την κατάσταση στις τράπεζες. Το εντυπωσιακό δεν είναι ότι έχουν φύγει από τις ελληνικές τράπεζες το ένα τρίτο των καταθέσεων από τον Σεπτέμβριο του 2009, αλλά ότι παραμένουν τα δύο τρίτα.
Καθώς οι καταθέσεις αποσύρονται, η ΕΚΤ απρόθυμα αυξάνει τον ELA στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα. Το όριο του ELA των 60 δισ. ευρώ (η ανάλυση συντάχθηκε πριν από την ανανέωση του ορίου του ELA κατά 5,6 δισ. ευρώ, στα 65 δισ. ευρώ περίπου) μπορεί να δοκιμαστεί ήδη αυτόν τον μήνα.
“Ο βασικός αποτρεπτικός παράγοντας για την άμεση δράση της ευρωζώνης, είναι ότι το κλείσιμο του τραπεζικού συστήματος μιας χώρας, είναι πιθανώς η πιο καταστροφική οικονομία ενέργεια που μπορεί να λάβει χώρα σε καιρό ειρήνης. Αυτό μπορεί να δώσει στην Ελλάδα λίγο ακόμη χρόνο”.
Στο ερώτημα “τι θα χρειαζόταν ώστε η ΕΚΤ να αποσύρει τον ELA”, ο Gabriel Sterne απαντά ότι η απόφαση βρίσκεται στα όρια της πολιτικής και των εντολών της κεντρικής τράπεζας. Οπότε, όσο υπάρχει ισχυρή πολιτική στήριξη για την Ελλάδα να παραμείνει στην ευρωζώνη, οι ελληνικές καταθέσεις είναι ασφαλείς. “Εάν δεν υπάρχει στήριξη, δεν είναι ασφαλείς και οι καταθέσεις!”.
Στην ανάλυση επισημαίνεται ακόμη ότι οι δυναμικές είναι ασταθείς. Όσο οι καταθέσεις φεύγουν, η ΕΚΤ απρόθυμα αυξάνει το όριο του ELA και την έκθεσή της στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα. “Εάν το όριο του ELA φτάσει κοντά στο να παραβιαστεί, ίσως είναι η ΕΚΤ αυτή που θα πείσει τους πολιτικούς της ευρωζώνης να εκδώσουν τελεσίγραφο προς την Ελλάδα”.
Αυτή την στιγμή, σύμφωνα με τον Gabriel Sterne, οι ελληνικές τράπεζες έχουν χρηματοδοτικό κενό οριακά λιγότερο των 90 δισ. ευρώ. Από αυτά, τα 38 δισ. ευρώ συνεχίζουν να χρηματοδοτούνται μέσω των βασικών λειτουργιών χρηματοδότησης (MRO) της ΕΚΤ, απευθείας από την ΕΚΤ στις τράπεζες. Οι ελληνικές τράπεζες μπορούν να χρησιμοποιήσουν τα ομόλογα του EFSF ως collateral, τα οποία απέκτησαν στο πλαίσιο της διαδικασίας ανακεφαλαιοποίησης.
“Εκτιμούμε πως το υπόλοιπο χρηματοδοτικό κενό ανέρχεται στα 50 δισ. ευρώ, και χρηματοδοτείται μέσω του ELA. Δεδομένων των προοπτικών για φυγή κεφαλαίων, αυτό το κενό μπορεί να εξαφανιστεί γρήγορα”, αναφέρεται στην ανάλυση.
Εάν υπάρχει η πολιτική βούληση, η ΕΚΤ μπορεί να παρατείνει τον ELA για να διατηρήσει εν ζωή μια χώρα. “Τελικά, πρόκειται για μια πολιτική απόφαση. Ο ELA μπορεί να κοπεί εάν η ΕΚΤ θεωρήσει ότι “παρεμβαίνει στον στόχο και τα καθήκοντα του ευρωσυστήματος”. Αυτό απαιτεί μια πλειοψηφία των δύο τρίτων σε μια ψηφοφορία στο δ.σ. της ΕΚΤ.
“Στην ουσία”, καταλήγει ο Sterne, «εάν ο Mario Draghi καλέσει την Angela Merkel και φωνάξει αγανακτισμένος, αρκετά με το πιστωτικό ρίσκο στον ισολογισμό της ΕΚΤ, τότε αυτό είναι το σημείο στο οποίο θα μπορούσαν να τελειώσουν, και να επιβληθούν περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων. Ο Draghi θα είχε δίκιο να το κάνει αυτό, νωρίτερα παρά αργότερα».
Επιμέλεια: Έφη Ευθυμίου
