Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Αν δεν είσαι έτοιμος να πεις όχι, αν δεν είσαι έτοιμος να πας σε ρήξη, τότε θα γνωρίσεις, πιθανότατα, ταπείνωση, εξευτελισμό και ήττα - Δεν μπορεί ευρωπαϊκά κράτη να απαιτούν τη διάλυση της Ελλάδας για να ικανοποιηθούν οι αξιώσεις των πιστωτών, γιατί τέτοια συμφωνία συνιστά συμφωνία τύπου Σάιλοκ - Αν ο ολοκληρωτισμός της Γερμανίας και των αγορών νικήσει εδώ, θα απλωθεί σε όλη την Ευρώπη, όπως συνέβη μετά τη νίκη των φασιστών στον ισπανικό εμφύλιο (1936-39) - Οι συμφωνίες πρέπει να τηρούνται, τα χρέη να πληρώνονται, μόνον όταν η τήρηση των συμφωνιών και η αποπληρωμή των χρεών δεν απειλούν υγεία και ζωή του πληθυσμού, την όλη προοπτική μιας χώρας.
Οι δανειακές συμβάσεις συνιστούν αδιάσπαστο σύνολο με μνημόνια-μεσοπρόθεσμα. Οργανώνουν την κατάλυση της ελληνικής εθνικής κυριαρχίας και δημοκρατίας και την κοινωνικoοικονομική καταστροφή μας.
|
|||
Ανεξαρτήτως αν η διαπραγμάτευση καταλήξει σε συμβιβασμό, η ελληνική πλευρά έχει κάθε συμφέρον να εμφανίζεται μάλλον «μαξιμαλιστική» παρά «καλό παιδί» στον τρόπο που θέτει τα ζητήματα. Μια «μαξιμαλιστική» θέση, αν είναι πολιτικά και νομικά τεκμηριωμένη, διατυπωμένη με επιχειρήματα, ύφος και τη γλώσσα του ευρωπαϊκού ορθολογισμού, αφού εκεί απευθύνεται, σου επιτρέπει να κερδίσεις περισσότερα στην τελική διαπραγμάτευση, εφόσον φτάσεις σε συμβιβασμό. Αντίθετα, αν ξεκινήσεις από κει που ενδεχομένως θέλεις ή θα δεχόσουν να φτάσεις, το πιθανότερο είναι να αποτύχεις οικτρά, να σου πάρουν «και τα σώβρακα».
Μοιάζει στις παρούσες συνθήκες εξαιρετικά δύσκολο να αποσπάσει η Ελλάδα μια διαγραφή χρέους. Μια περίοδος χάριτος, μια επιμήκυνση των πληρωμών και, κυρίως, το πιο σημαντικό και κρίσιμο από όλα, η ρήτρα ανάπτυξης (ή πιθανώς και εξαγωγών, ή πιθανώς και άνω ποσοστού αποπληρωμής χρέους επί του ΑΕΠ), θα μπορούσαν ίσως υπό όρους να θεωρηθούν αξιοπρεπής συμβιβασμός. Αλλά ένα κόμμα που, ορθώς, με σωστά επιχειρήματα, κατέστησε τη διαγραφή χρέους κέντρο του πολιτικού του προγράμματος, ίσως θα ήταν σκόπιμο να μη βιαστεί να εγκαταλείψει τη θέση του, αμέσως μετά τις εκλογές, χωρίς να παίρνει τίποτα ως αντάλλαγμα. Ούτε βεβαίως να ανοίγει όλα τα χαρτιά του με δηλώσεις στις εφημερίδες προτού καν αρχίσει η διαπραγμάτευση.
Αν η κυβέρνηση δεν είναι σχετικά σταθερή στις θέσεις της κινδυνεύει να μην τη λογαριάζουν, να υπολογίζουν κάθε φορά σε μια εύκολη υποχώρηση. Δεν μπορείς να λες ότι η Ελλάδα θα πληρώσει όλα τα χρέη της, γιατί δεν μπορεί να το κάνει και ταυτόχρονα να επιβιώσει ως χώρα. Αν μπορούσε δεν θα υπήρχε τώρα ο ΣΥΡΙΖΑ και δεν θα μας κυβερνούσε! Ούτε μας είναι πολύ σαφείς οι λόγοι «αναγνώρισης» των δανειακών συμβάσεων με δηλώσεις κυβερνητικών αξιωματούχων. Θυμίζουμε ότι είναι οι δανειακές συμβάσεις που συνιστούν, με τους όρους τους, την καρδιά της αποικιακής σχέσης με τους πιστωτές. Δεν πολυκαταλαβαίνουμε γιατί η ελληνική πλευρά αναπαράγει τα περί κρατικής συνέχειας. Πιο χρήσιμο θα ήταν να υπενθυμίζει τη γερμανική κρατική συνέχεια ζητώντας πίσω το κατοχικό δάνειο. Το βασικό επιχείρημα των πιστωτών είναι η βασική αρχή του δικαίου: pacta sunt servanda (οι συμφωνίες πρέπει να τηρούνται). Το ελληνικό και διεθνές δίκαιο αναγνωρίζει σειρά περιστάσεων που οι συμφωνίες δεν μπορούν ή πρέπει να τηρούνται. Π.χ., το άρθρο 338 του αστικού κώδικα προβλέπει ότι η μεταβολή των συνθηκών υπό τις οποίες συνήφθη μια συμφωνία μπορεί να οδηγήσει σε έκπτωση της δικαιοπρακτικής βάσης των συμβάσεων. Υπάρχει επίσης στα νομικά το όριο θυσίας, όπως και η δυνατότητα επίκλησης αιφνίδιων / απρόοπτων αλλαγών των συνθηκών.
Δεν μπορεί ένας άνθρωπος ή ένας λαός να υποστεί δυσανάλογη θυσία για να ικανοποιήσει τους πιστωτές. Δεν μπορεί τα ευρωπαϊκά κράτη να απαιτούν τη διάλυση της Ελλάδας για να ικανοποιηθούν οι αξιώσεις των πιστωτών, γιατί τέτοια συμφωνία συνιστά συμφωνία τύπου Σάιλοκ.
Οι δανειακές συμβάσεις και τα Μνημόνια μπορούν να μην τηρηθούν με την επίκληση τριών ομάδων επιχειρημάτων:
Πρώτον, αν τα αποτελέσματα της εφαρμογής των συμφωνιών πλήττουν θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα. Εδώ πλήττονται προφανώς δικαιώματα στην υγεία και την ασφάλεια εργαζομένων, ανέργων, συνταξιούχων, ασθενών κ.λπ.
Δεύτερον, όταν η σύναψη των συμφωνιών έγινε με καταναγκαστικό και παράνομο τρόπο.
Τρίτον, αν οι συμφωνίες έρχονται σε σύγκρουση με υπέρτερες αρχές του δικαίου.
Τη διερεύνηση των παραπάνω παραγόντων μπορεί να κάνει επιτροπή λογιστικού ελέγχου, που ζητούσε ο ΣΥΡΙΖΑ και οι ΑΝΕΛ και που προτείνει ο Ερίκ Τουσσέν του CADTM, διεθνούς κέντρου ελέγχου του χρέους. Μάλιστα, οποιαδήποτε συμφωνία με τους πιστωτές πρέπει να περιέχει ρήτρα αναθεώρησης, ανάλογα με τα ευρήματα τέτοιου λογιστικού ελέγχου.
Στην ιστοσελίδα του CADTM oι ενδιαφερόμενοι μπορούν να βρουν πληθώρα στοιχείων γύρω από μια τέτοια επιτροπή και το έργο της, όπως και σοβαρά επιχειρήματα εναντίον των δανειακών συμβάσεων και των Μνημονίων.
Ελπίζουμε ότι κάποιοι στον ΣΥΡΙΖΑ επεξεργάζονται αυτά τα θέματα. Στα περισσότερα οικονομολογικά ζητήματα βρίσκει κανείς πληθώρα διαφορετικών απόψεων. Αν κάπου συμφωνούν σχεδόν όλοι οι οικονομολόγοι παγκοσμίως, φιλελεύθεροι νεοκλασικοί, σοσιαλδημοκράτες κεϋνσιανοί ή μαρξιστές, είναι στον καταστροφικό χαρακτήρα του ελληνικού προγράμματος. Πρέπει να μαζευτούν όλες αυτές οι τοποθετήσεις, μαζί και τα βασικά στοιχεία απολογισμού του προγράμματος, της οικονομικής και κοινωνικής καταστροφής που προκάλεσε και να εκδοθεί τάχιστα Μαύρη Βίβλος που θα τεθεί στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης, αλλά και θα πάρει ευρεία διεθνή δημοσιότητα. Δεν είναι τυχαία η επιμονή της γερμανικής ηγεσίας, που έχει πλήρη συνείδηση του εγκλήματος που διέπραξε στην Ελλάδα, να αποδίδει την ευθύνη στις ελληνικές κυβερνήσεις. Πρέπει να υπάρχει διαρκής απάντηση και απόδοση της ευθύνης στους πιστωτές, για να δημιουργείται η ηθικοπολιτική βάση των ελληνικών διεκδικήσεων. Θα έπρεπε επίσης να έχει καταβληθεί από μακρού χρόνου προσπάθεια να αντιληφθούν οι ευρωπαϊκοί λαοί ότι το ελληνικό ζήτημα δεν αφορά μόνο την Ελλάδα. Αν ο ολοκληρωτισμός της Γερμανίας και των αγορών νικήσει εδώ, θα απλωθεί σε όλη την Ευρώπη, όπως συνέβη μετά τη νίκη των φασιστών στον ισπανικό εμφύλιο (1936-39)
|