Ο Πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα δήλωσε ότι η πραγματικότητα της «Αμερικανικής ηγεσίας» απαιτεί κατά καιρούς τον εξαναγκασμό [«twisting the arms»] εκείνων των κρατών που «δεν κάνουν αυτό που εμείς θέλουμε να κάνουν» και ότι οι ΗΠΑ στηρίχθηκαν στην στρατιωτική τους ισχύ καθώς και σε άλλους μοχλούς για να πραγματοποιήσουν τους στόχους τους.
Σε μία συνέντευξη ποικίλων θεμάτων στο Vox, το οποίο ο ίδιος ο Ομπάμα είχε περιγράψει ως τον χώρο «για τους ιδιοφυείς-σπασίκλες», ο πρόεδρος των ΗΠΑ από τη μία αρνήθηκε την αξία μίας αμιγούς «ρεαλιστικής» εξωτερικής πολιτικής από την άλλη υποστήριξε ότι κατά καιρούς οι ΗΠΑ, που ο αμυντικός τους προϋπολογισμός υπερβαίνει τις επόμενες 10 χώρες μαζί, χρειάστηκε να στηριχθούν στην στρατιωτική τους ισχύ και σε άλλους μοχλούς δυναμης.
Παραδέχθηκε ότι η αναγνώριση του συστήματος βάσει κανόνων για υλοποίηση στην εποχή μετά τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο δεν ήταν ό,τι καλύτερο αλλά υποστήριξε ότι «ο ΟΗΕ, το ΔΝΤ, και μια σειρά από συμφωνίες, πρότυπα και κανόνες που θεσπίστηκαν, βοήθησαν πραγματικά στο να σταθεροποιηθεί ο κόσμος με τρόπους που αλλιώς δεν θα ήταν εφικτό.»
Ωστόσο υποστήριξε ότι η αποτελεσματικότητα αυτού του ιδεαλιστικού συστήματος βάσει κανόνων του Ουίλσον*, δοκιμάστηκε σκληρά από το γεγονός ότι «υπάρχουν κακοί άνθρωποι εκεί έξω που προσπαθούν να μας κάνουν κακό.»
Σύμφωνα με την άποψη του προέδρου, η πραγματικότητα αυτών των απειλών ανάγκασε τις ΗΠΑ να έχουν «την ισχυρότερη στρατιωτική δύναμη στον κόσμο.» Ο Ομπάμα δηλώνει επιπλέον ότι «κατά καιρούς πρέπει να ασκήσουμε εξαναγκασμό σε εκείνες τις χώρες που δεν θα έκαναν αυτό που εμείς θέλουμε αν δεν είχαμε αυτούς τους οικονομικούς ή διπλωματικούς ή σε ορισμένες περιπτώσεις, στρατιωτικούς μοχλούς -. αν δεν είχαμε αυτή τη δόση ρεαλισμού τίποτα δεν θα γινόταν.»
«Ενίοτε, χρειάζεται να «στραμπουλήξουμε τους αγκώνες» των χωρών που δεν θα έκαναν αυτό που εμείς θέλουμε να κάνουν.»
Ο Ομπάμα ισχυρίζεται ότι οι ΗΠΑ δεν έχουν «στρατιωτικές λύσεις» για όλες τις προκλήσεις του σύγχρονου κόσμου, αν και προσθέτει ότι «δεν έχουμε έναν ισάξιο» όσον αφορά κάποια κράτη που θα μπορούσαν να επιτεθούν ή να προκαλέσουν τις Ηνωμένες Πολιτείες.
«Το πιο κοντινό που έχουμε, προφανώς, είναι η Ρωσσία με το πυρηνικό της οπλοστάσιο, αλλά σε γενικές γραμμές δεν μπορούν να προβληθούν σε όλον τον κόσμο με τον τρόπο που μπορούμε εμείς. Ούτε η Κίνα μπορεί. Ξοδεύουμε περισσότερα στις ένοπλες δυνάμεις μας απ’ όσα οι επόμενες 10 χώρες μαζί», είπε.
Στο πλαίσιο αυτό, ο Ομπάμα είπε ότι οι μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα η διεθνής κοινότητα είναι οι «αναταραχές» που απορρέουν από τα «αποτυχημένα κράτη» και τις «ασύμμετρες απειλές από τρομοκρατικές οργανώσεις».
Ο Ομπάμα υποστήριξε επίσης ότι η αντιμετώπιση αυτών και άλλων προβλημάτων προϋπέθετε την «‘μόχλευση’ άλλων χωρών» και «άλλων πόρων» όποτε ήταν δυνατόν, αναγνωρίζοντας ταυτόχρονα ότι η Ουάσινγκτον είναι «ο επικεφαλής εταίρος, διότι εμείς έχουμε δυνατότητες που άλλοι λαοί δεν έχουν.»
«Ξοδεύουμε περισσότερα στις ένοπλες δυνάμεις μας απ’ όσα οι επόμενες 10 χώρες μαζί»
Αυτή η προσέγγιση ανέφερε, οδήγησε σε «κάποια κατανομή των βαρών και υπάρχει κάποιο μοίρασμα ιδιοκτησίας των αποτελεσμάτων.»
Όταν ρωτήθηκε σχετικά με τα όρια της αμερικανικής ισχύος, ο Ομπάμα παραδέχθηκε ότι υπήρχαν πράγματα που η κυβέρνησή του απλά δεν μπορεί να κάνει όσον αφορά την προβολή αυτής της ισχύος, αλλά παρέμεινε αισιόδοξος.
«Λοιπόν, η Αμερικανική ηγεσία, εν μέρει, πηγάζει από το πνεύμα του ‘μπορούμε να το κάνουμε’. Είμαστε η μεγαλύτερη και η πιο ισχυρή χώρα στη Γη. Όπως έχω πει και σε προηγουμένες ομιλίες: όταν συμβαίνουν προβλήματα δεν καλούν το Πεκίνο. Δεν καλούν τη Μόσχα. Καλούν εμάς. Και εμείς καλωσορίζουμε αυτήν την ευθύνη. Νομίζω ότι το ερώτημα είναι, πώς ασκείται αυτή η ηγεσία. Η διοίκηση μου είναι πολύ επιθετική και διεθνιστική στο να προχωράει αποφασιστικά, να αναλαμβάνει και να προσπαθεί να λύσει τα προβλήματα.»
Αυτή η έκκληση προς την ηγεσία των ΗΠΑ, η οποία είναι συχνά συνυφασμένη με την αντίληψη της Αμερικανικής εξαιρετικότητας, έχει τακτικά αμφισβητηθεί από τη Μόσχα.
«Η Αμερικανική ηγεσία, εν μέρει, πηγάζει από το πνεύμα του ‘μπορούμε να το κάνουμε’»
Τον περσμένο Σεπτέμβρο ο Ρώσσος Υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ διαφώνησε με αυτήν την αντίληψη, μετά από την ομιλία του Ομπάμα ενώπιον των Ηνωμένων Εθνών στην οποία ο πρόεδρος των ΗΠΑ κατονόμαστε την «Ρωσσική επιθετικότητα στην Ευρώπη» παράλληλα με την επιδημία του ιού Έμπολα και το Ισλαμικό Κράτος ως απειλές για την διεθνή ειρήνη και ασφάλεια.
Ο Λαβρόφ είπε ότι η ομιλία του Ομπάμα στον ΟΗΕ ήταν η «ομιλία ενός ειρηνοποιού – στον τρόπο επινόησής της», αλλά πρόσθεσε ότι «απέτυχε να την φέρει εις πέρας, αν κάποιος την συγκρίνει με τα πραγματικά γεγονότα.»
Ο Ρώσσος υπουργός Εξωτερικών πρόσθεσε ότι ο Ομπάμα παρουσίασε μια κοσμοθεωρία βασισμένη στην μοναδικότητα των Ηνωμένων Πολιτειών.
«Αυτή είναι η κοσμοθεωρία μιας χώρας που έχει καταστήσει σαφές το δικαίωμά της να χρησιμοποιεί βία αυθαίρετα, ανεξάρτητα από τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ ή άλλων διεθνών νομικών πράξεων στο εθνικό αμυντικό της δόγμα», δήλωσε ο Λαβρόφ.
Το Σεπτέμβριο του 2013 σε άρθρο στην εφημερίδα Νιου Γιόρκ Τάϊμς, ο Ρώσσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν δήλωσε ότι η έννοια της Αμερικανικής μοναδικότητας είναι επικίνδυνη στην παγκόσμια αρένα.
«Είναι εξαιρετικά επικίνδυνο να ενθαρρύνουμε τους ανθρώπους να βλέπουν τους εαυτούς τους ως μοναδικούς, ανεξάρτητα από το κίνητρο», έγραψε ο Πούτιν. «Υπάρχουν μεγάλες χώρες και μικρές χώρες, πλούσιες και φτωχές, εκείνες με μακρά δημοκρατική παράδοση και εκείνες που εξακολουθούν να ανακαλύπτουν τον δρόμο τους προς την δημοκρατία. Οι πολιτικές τους διαφέρουν επίσης. Είμαστε όλοι διαφορετικοί, αλλά όταν ζητούμε τις ευλογίες του Κυρίου, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο Θεός μας δημιούργησε ίσους.»
Όλη η συνέντευξη εδώ:
*Ουϊλσονιανισμός: χρησιμοποιείται για να περιγράψει έναν συγκεκριμένο τύπο ιδεολογικών προσεγγίσεων στην εξωτερική πολιτική. Ο όρος προέρχεται από την ιδεολογία του προέδρου των ΗΠΑ Γούντροου Ουίλσον και τα 14 σημεία της τα οποία πίστευε ότι αν εφαρμόζονταν θα έφερναν ειρήνη σε όλον τον κόσμο.
Κοινές αρχές του Ουϊλσονιανισμού: 1) Υπεράσπιση της εξάπλωσης της δημοκρατίας 2) Υπεράσπιση της εξάπλωσης του καπιταλισμού 3) Αντίσταση στον απομονωτισμό και στον μη-παρεμβατισμό 4) Υπέρ του ιμπεριαλισμού και της παρέμβασης για την εξάπλωση των εθνικών συμφερόντων.
Οι Μπιλ Κλίντον, Τζωρτζ Μπους (ο νεότερος) και Μπαράκ Ομπάμα έχουν πολλάκις αναφερθεί ως οι συνεχιστές της προοδευτικής παράδοσης του Ουϊλσονιανισμού. Κυρίως λόγω των συνεχιζόμενων προσπάθειών τους για την οικοδόμηση του έθνους και τον περεμβατισμό τους. (βλέπε ΠΟΛΕΜΟΙ).
###
Μετάφραση Φαίη/Αβέρωφ
