8 Φεβρουαρίου 2015
Η εφημερίδα Le Monde συγκρίνει τα χρέη της Γερμανίας και της Γαλλίας με αυτό της Ελλάδας και καταλήγει σε ένα αποκαλυπτικό συμπέρασμα.
ΣΕ δημοσίευμά της στη στήλη «Le Decodeurs» –η οποία εξετάζει την επικαιρότητα και δίνει λεπτομερείς απαντήσεις σε διάφορα καίρια ζητήματα– η εφημερίδα Le Monde συγκρίνει τα χρέη της Γερμανίας και της Γαλλίας με αυτό της Ελλάδας, καταλήγοντας σε ένα αποκαλυπτικό συμπέρασμα.
«Ο νέος υπουργός Οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης ξεκίνησε στις αρχές Φεβρουαρίου έναν γύρο στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες για να πείσει τους εταίρους του να δεχθούν μια νέα απομείωση του χρέους της Ελλάδας», αναφέρει το δημοσίευμα, συμπληρώνοντας ότι στη Γαλλία, ο αριστερός Ζαν Λικ Μελανσόν, ευρωβουλευτής και επικεφαλής του Αριστερού Μετώπου, υπερασπίζεται επίσης αυτή τη λύση για απόσβεση ενός μέρους ή του συνόλου του χρέους της χώρας του.
Κάτι ανάλογο ισχύει και στην Ισπανία όπου το κόμμα της ριζοσπαστικής αριστεράς Podemos ζητάει μια αναθεώρηση του ισπανικού χρέους, το οποίο έφτασε στο στο κατώφλι του 100% του ΑΕΠ το 2015.
Το δημοσίευμα θέτει λοιπόν το ερώτημα, πώς οδηγήθηκαν σε χρέος οι ευρωπαϊκές χώρες.
Σε ένα γράφημα αντιπαραβάλλει το χρέος της Ελλάδας, της Γαλλίας και της Γερμανίας, σε σύγκριση με το ΑΕΠ τους στο τέλος του 2014:
Οι αριθμοί που προκύπτουν δηλαδή από το παραπάνω γράφημα είναι οι εξής:
• Ελληνικό χρέος: 321 δισ. ευρώ
• Ελληνικό ΑΕΠ: 183 δισ. ευρώ
• Ελληνικό ΑΕΠ: 183 δισ. ευρώ
• Γαλλικό χρέος 2.031 δισ. ευρώ
• Γαλλικό ΑΕΠ 2.138 δισ. ευρώ
• Γαλλικό ΑΕΠ 2.138 δισ. ευρώ
• Γερμανικό χρέος 2.044 δισ. ευρώ
• Γερμανικό ΑΕΠ 2.900 δισ. ευρώ
• Γερμανικό ΑΕΠ 2.900 δισ. ευρώ
Σε καθαρούς αριθμούς επομένως το χρέος της Γαλλίας και της Γερμανίας είναι από τα μεγαλύτερα στην Ευρώπη.
Ωστόσο αυτό που μετράει, αναφέρει η Le Monde, είναι το ΑΕΠ (Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν), που σημαίνει το επίπεδο του πλούτου που παράγεται από κάθε χώρα.
Και εδώ φαίνεται ότι Γαλλία και Γερμανία παράγουν πολύ μεγαλύτερο πλούτο από όσα είναι τα χρέη τους, σε αντίθεση με την Ελλάδα που έχει πολύ μεγαλύτερο χρέος και ένα πολύ αδύνατο ΑΕΠ, δηλαδή ένα πολύ αδύνατο επίπεδο πλούτου.
Με αυτή τη μέθοδο μέτρησης βλέπουμε ότι κι άλλες χώρες ξεπερνούν το κατώφλι του 100% του ΑΕΠ: η Ιαπωνία, για παράδειγμα, έχει χρέος 245% του ΑΕΠ της. Ο μέσος όρος, μάλιστα, χρέους των οικονομιών που μετράει ο ΟΟΣΑ ανέρχεται στο 117,4% του ΑΠΕ τους.
Και το δημοσίευμα καταλήγει: «Πέρα από το πρόβλημα μεθοδολογίας στη μέτρηση του χρέους υπάρχει και ένα πρόβλημα λογικής: το χρέος είναι αποτέλεσμα πολιτικών πολλών δεκαετιών χρέωσης, ενώ το ΑΕΠ μετράται κάθε χρόνο. Ωστόσο το χρέος δεν επιστρέφεται σε έναν χρόνο. Αν οι τράπεζες υπολόγιζαν τα χρέη μιας οικογένειας (κεφάλαιο και τόκοι) σε σχέση με τα χρήματα που κερδίζουν σε έναν χρόνο δεν θα δάνειζαν ποτέ».
Πού πηγαίνουν όλα αυτά τα χρήματα;
Τα στοιχεία του πιο πάνω συγκριτικού πίνακα η Le Monde τα πήρε από τη Eurostat (στοιχεία του 2014). Σύμφωνα όμως με την Τράπεζα της Ελλάδας, το συνολικό ακαθάριστο εξωτερικό χρέος το 3ο τρίμηνο του 2014 ανερχόταν στα 412,4 δισ. ευρώ, που σημαίνει ότι το χρέος βρίσκεται πάνω από το 190% του ΑΕΠ!
Το ποσό των 412,4 δισ. ευρώ που δίνει η Τράπεζα της Ελλάδας ως συνολικό εξωτερικό χρέος προέρχεται από το άθροισμα των εξής ποσών (σε δισ.):
- α) του εξωτερικού χρέους της γενικής κυβέρνησης (273,1)
- β) του εξωτερικού χρέους της Τράπεζας της Ελλάδας (35)
- γ) του εξωτερικού χρέους των λοιπών τραπεζών (76,1)
- δ) των λοιπών τομέων – χρηματαγορά, ομόλογα κτλ. (20,7) και
- ε) των έμμεσων επενδύσεων (7,2).
Εδώ έχουμε ένα φαινόμενο το οποίο είναι παράλογο. Πώς γίνεται να δανειζόμαστε συνεχώς χρήματα για να πληρώσουμε τους τόκους αυτών που χρωστάμε (μόνο το 2015 θα πρέπει να πληρώσουμε 20 δισ. σε ομόλογα που λήγουν), και όμως το χρέος αντί να μειώνεται, συνεχώς αυξάνει;
Ας δούμε τους αριθμούς. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το 2009 το δημόσιο χρέος ήταν 269,3 δισ. ευρώ ή 113% του ΑΕΠ. Για να το μειώσουμε, πήραμε το 2010 τα σκληρά μέτρα του Μνημονίου, το χρέος όμως, παρά τις τόσες θυσίες μας, συνέχισε να αυξάνει.
Έτσι, στο τέλος του 2010 το χρέος έφτασε στα 330,3 δισ. ευρώ ή 146% του ΑΕΠ, το 2011 στα 356 δισ. ευρώ ή 171,3% του ΑΕΠ, το 2012 έπεσε στα 304,7 δισ. ευρώ ή 156,9% του ΑΕΠ, το 2013 ανέβηκε πάλι στα 319,1 δισ. ευρώ ή 174,9% του ΑΕΠ και στο τέλος του 2014, το δημόσιο χρέος ανήλθε στα 349,3 δισ. ευρώ ή 189% του ΑΕΠ.
Το εύλογο ερώτημα που τίθεται είναι: τι νόημα έχει να δανειζόμαστε και να κάνουμε θυσίες για να πληρώνουμε τους πιστωτές αφού το χρέος, κατά θαυμαστό τρόπο, αντί να μειώνεται συνεχώς αυξάνει;
Η ουσία όμως βρίσκεται αλλού και συνοψίζεται στο εξής ερώτημα: αφού τα χρήματα που δανειζόμαστε ούτε στο χρέος πηγαίνουν ώστε αυτό να μειωθεί ούτε μπαίνουν στη χώρα –πλην ελαχίστων– για να τονώσουν την οικονομία και την αγορά, τότε πού πηγαίνουν;
Δεν είμαστε οικονομολόγοι, όμως εδώ είναι θέμα κοινής λογικής. Και δεν είναι μόνο τα δάνεια που παίρνουμε από το εξωτερικό. Είναι και τα χρήματα του ελληνικού λαού, τα οποία μέσω έμμεσων και άμεσων φόρων εξαφανίζονται σαν να τα ρουφά μια μαύρη τρύπα...