Η HSBC βοηθούσε τους πελάτες της να αποφεύγουν την καταβολή φόρων και να αποκρύπτουν εκατομμύρια δολάρια, συμβουλεύοντας τους πώς να παρακάμπτουν τις φορολογικές αρχές των χωρών τους, σύμφωνα με πλήθος μυστικών αρχείων τραπεζικών λογαριασμών που διέρρευσαν, αναφέρει ο Guardian.
Τα επίμαχα αρχεία αποκτήθηκαν μέσω μιας διεθνούς συνεργασίας ΜΜΕ, που περιλαμβάνουν τον Guardian, τη Γαλλική Le Monde, το Panorama του BBC και την Διεθνή Κοινοπραξία Ερευνητών Δημοσιογράφων, που εδρεύει στην Ουάσινγκτον.
Σύμφωνα με αυτά, αποκαλύφθηκε ότι η HSBC:
- Eπέτρεπε τακτικά στους πελάτες της να προβαίνουν σε αναλήψεις «τούβλων» χαρτονομισμάτων, συχνά σε συνάλλαγμα και όχι σε Ελβετικό νόμισμα.
-Με διάφορους τρόπους ώθησε τους πλούσιους πελάτες της να αποφύγουν τους Ευρωπαϊκούς φόρους
-Ήρθε σε συνεννόηση με κάποιους πελάτες της ώστε να αποκρύψουν μη δηλωμένους, «μαύρους» λογαριασμούς, από τις εγχώριες φορολογικές αρχές τους.
-Παρείχε λογαριασμούς σε διεθνείς εγκληματίες, διεφθαρμένους επιχειρηματίες, καθώς και σε άλλα άτομα «υψηλού ρίσκου».
Τα αρχεία της HSBC, τα οποία καλύπτουν μια περίοδο από το 2005 ως το 2007, αποτελούν την μεγαλύτερη διαρροή στην ιστορία του τραπεζικού τομέα και φέρνουν στο φως περισσότερους από 30.000 λογαριασμούς που περιέχουν κεφάλαια ύψους σχεδόν 120 δις. δολαρίων.
Οι αποκαλύψεις θα ενισχύσουν τις φωνές που θέλουν πάταξη των offshore φορολογικών παραδείσων και θα ανατροφοδοτήσουν τα πολιτικά επιχειρήματα σε ΗΠΑ, Μεγάλη Βρετανία και οπουδήποτε αλλού στην Ευρώπη, στον αγώνα τους κατά του φαινομένου.
Ερωτηθείσα από τον Guardian, η HSBC (η δεύτερη μεγαλύτερη τράπεζα του πλανήτη) παραδέχθηκε τις πράξεις του Ελβετικού της κλάδου.
Από την πλευρά του, το Ελβετικό παράρτημα, με ανακοίνωση του, έκανε λόγο ότι δεν είχε απορροφηθεί πλήρως από της HSBC μετά την εξαγορά του το 1999, γεγονός που του επέτρεπε «σημαντικά χαμηλότερα» στάνταρ συμμόρφωσης.
Αυτή η απάντηση δημιούργησε σοβαρά ερωτήματα αναφορικά με την επίβλεψη που ασκούν στον Ελβετικό κλάδο, τα ανώτερα εκτελεστικά μέλη της μητρικής τράπεζας- της HSBC Group- που εδρεύει στο Λονδίνο.
Όπως έγινε γνωστό, μόλις το 2011 έγιναν κινήσεις για να έρθει εντός κεντρικής «γραμμής», το Ελβετικό παράρτημα, καθώς η HSBC λειτουργούσε με έναν «ομόσπονδο» τρόπο, που άφηνε ελευθερία κινήσεων στους ανά χώρα κλάδους.
Παρότι πολλές φορολογικές αρχές είχαν εμπιστευτική πρόσβαση στα επίμαχα αρχεία, μέχρι το 2010, το παράπτωμα της Ελβετικής τράπεζας δεν είχε δημοσιοποιηθεί.
Τα ονόματα που φιγουράρουν στα αρχεία, περιλαμβάνουν σταρ του Χόλυγουντ, εστεμμένους, επιχειρηματίες και πολλούς άλλους.
Σύμφωνα με τα αρχεία, η HSBC ήταν έτοιμη να βοηθήσει τον Emmanuel Shallop, ο οποίος μεταγενέστερα καταδικάστηκε για εμπόριο «ματωμένων διαμαντιών», τα οποία χρηματοδοτούν πολέμους στην Αφρική.
Σε ένα memo αναφερόταν: «Του ανοίξαμε έναν εταιρικό λογαριασμό με έδρα το Ντουμπάι. Αυτός ο πελάτης είναι πολύ προσεκτικός, καθώς τελεί υπό πίεση από τις Βελγικές φορολογικές αρχές, που ερευνούν τις δραστηριότητες του, στον τομέα της φοροδιαφυγής διαμαντιών».
Και αυτό είναι ένα από τα πολλά σχετικά παραδείγματα, που είδαν το φως της δημοσιότητας.
Στα αρχεία γίνονται σαφείς και οι τρόποι με τους οποίους η HSBC της Ελβετίας, προωθούσε στρατηγικές φοροδιαφυγής στους πλούσιους πελάτες της.
Το 2005, η τράπεζα προληπτικά επικοινωνούσε με αυτούς για να τους προτείνει τρόπους για να αποφύγουν να πληρώσουν έναν νέο φόρο που επιβλήθηκε στην Ελβετία, στους τραπεζικούς λογαριασμούς που διατηρούσαν στην χώρα πολίτες της ΕΕ- ένα μέτρο που προέκυψε μετά από μια σχετική συμφωνία Ελβετίας- ΕΕ, σε μια προσπάθεια της τελευταίας να αντιμετωπίσει τους κρυφούς offshore λογαριασμούς.
Πως έγινε η διαρροή
Στα τέλη του 2007, ο Hervé Falciani, ένας ειδικός πληροφορικής της Ελβετικής HSBC, υπέκλεψε τα αρχεία των πελατών της τράπεζας.
Με την Ελβετική αστυνομία στο κατόπι του, διέφυγε στην Γαλλία, όπου συνελήφθη από τις αρχές της χώρας.
Όμως η Γαλλία αρνήθηκε την έκδοση του, καθώς τα αρχεία περιείχαν εκατοντάδες Γάλλους πολίτες που φοροδιέφευγαν. Ως εκ τούτου, η Γαλλία του παρείχε άσυλο και ο Falciani συνεχίζει να ζει εκεί, υπό αυστηρή προστασία.
Στις αρχές του 2010, η τότε Γαλλίδα ΥΠΟΙΚ, Christine Lagarde, προετοίμασε εμπιστευτικές λίστες που περιείχαν τα ονόματα φοροφυγάδων άλλων χωρών, τις οποίες και παρέδωσε στις χώρες καταγωγής τους.
Η διαβόητη πλέον «λίστα Lagarde», οδήγησε σε συλλήψεις σε Ελλάδα, Ισπανία, ΗΠΑ, Βέλγιο και Αργεντινή.
Η φορολογικές αρχές της Βρετανίας, το 2010 έλαβαν και αυτές την σχετική λίστα, με περισσότερους από 1.000 φοροφυγάδες.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να εισπραχθούν περισσότερα από 135 εκατομμύρια λίρες φόρων, την ώρα που η υπόθεση δεν έλαβε καμία δημοσιότητα.
Μόλις ένα άτομο διώχθηκε ποινικά, ενώ τα ονόματα των υπολοίπων δεν έγιναν ποτέ γνωστά.
Η Βρετανία δεν άσκησε δίωξη κατά της HSBC.
Ακολουθούν τα 61 ονόματα που έχουν διαρρεύσει:
A.Dan Azoumi:Έμπορος διαμαντιών
A.K.Gulamali: Κατασκευάστρια όπλων
Alejandro Andrade: Πολιτικός
Alfred Taubman: Δισεκατομμυριούχος
Aliko Dangote: Βιομήχανος
Alvaro Noboa: Πολιτικός
Arlette Ricci: Κληρονόμος
Belhassen Trabesi: Επιχειρηματίας
Carlos Hank Rhon: Δισεκατομμυριούχος
Christain Slater: Ηθοποιός
Diane v. Fursten: Σχεδιάστρια μόδας
Diego Forlan: Ποδοσφαιριστής
Edmond J. Safra: Τραπεζίτης
Edouard Stern: Τραπεζίτης
Elle MacPherson: Μοντέλο
Emilio Botin: Τραπεζίτης
Fana Hlongwane: Κατασκευαστής όπλων
Fernando Alonso: οδηγός της Formula 1
Flavio Briatore: Ιταλός επιχειρηματίας
Frank Giustra: Επιχειρηματίας
Fumihiko Maki: Αρχιτέκτονας
Gad Elmaleh: Ηθοποιός
Georges Frem: Πολιτικός
His Holiness Karekin II: Θρησκευτικός ηγέτης
Heikki Kovalainen: Οδηγός της Formula 1
Helmut Newton: Φωτογράφος
Ian Lloyd McKay: Δικαστής
Jacques Dessange: Ιδιοκτήτης αλυσίδας κομμωτηρίων
Jaime Camil Garza: Δισεκατομμυριούχος
Jean-Yves Ollivier: Γάλλος επιχειρηματίας και διαπραγματευτής
Joan Henrietta Collins: Ηθοποιός
John Michael Magnier: Ιδιοκτήτης αλόγων κούρσας
Johnson Nduya Muthama: Κενυάτης πολιτικός
Jonathan Kollek: Ισραηλινός επιχειρηματίας
Joseph Paul Fok: Δικαστής από το Χονγκ Κονγκ
Kartini Muljadi: Δικηγόρος και πρώην δικαστής από την Ινδονησία
Kerry Packer: Αυστραλός μεγιστάνας των ΜΜΕ
King Abdullah II ben al-Hussein: Βασιλιάς της Ιορδανίας
King Mohammed VI: Βασιλιάς του Μαρόκο
Λαυρέντης Λαυρεντιάδης: Επιχειρηματίας
Li Xiaolin: Κινέζα επιχειρηματίας
Marat Safin: Τενίστας
Mortimer David Sackler: Αμερικανός ψυχίατρος
Narcisa de Leon Escaler: Διπλωμάτης από τις Φιλιππίνες
Paradorn Srichaphan: Τενίστας
Patrick Bédié: Ιβοριανός επιχειρηματίας
Phil Collins: τραγουδιστής
Prince Bandar bin Sultan bin Abdul Aziz Al Saud: Σαουδάραβας διπλωμάτης
Rachid Mohamed Rachid: Πρώην υπουργός Εμπορίου της Αιγύπτου
Rajan Biharilal Raheja: Ινδός κατασκευαστής
Ralph Sonnenberg: Διευθυντής της ολλανδικής εταιρείας Hunter Douglas Group
Rami Makhlouf: Ο πιο πλούσιος άνδρας της Συρίας
Roger Boka: Επιχειρηματίας από τη Ζιμπάμπουε
Salman bin Hamad Al-Khalifa: Πρίγκιπας του Μπαχρέιν
Saïd Ali Coubèche: Πρώην υπουργός Οικονομικών στο Τζιμπουτί
Sultan Qaboos Bin Said: Σουλτάνος του Ομάν
Sultanah Kalsom: Βασιλική οικογένεια Μαλαισίας
The Flick Family: Οικογένεια Γερμανών επιχειρηματιών
Timur Kuanyshev: Μεγιστάνας πετρελαίου
Valentino Garavani: Σχεδιαστής μόδας
Valentino Rossi: Οδηγός μοτοσυκλετών
Οι "επιλεγμένοι" αυτοί πελάτες της HSBC προέρχονταν από περίπου 30 χώρες. Ανάμεσα σε αυτές είναι και η Ελλάδα, που βρίσκεται στην 28η θέση από πλευράς συνολικών κεφαλαίων που τίθενται εν αμφιβόλω ως προς την προέλευσή τους.
Η ελβετική εφημερίδα Le Temps δίνει έμφαση στις πολιτικής σημασίας προσωπικότητες όπως ο Ραμί Μαχλούφ, εξάδεφλος του σύρου προέδρου Μπασάρ αλ Ασαντ. Αναφέρονται επίσης ο πρώην υπουργός της Αϊτής Φραντς Μερσερόν ή ο πρώην υπουργός Εμπορίου και Βιομηχανίας της Αιγύπτου Ρασίντ Μοχάμεντ Ρασίντ, ο οποίος καταδικάστηκε τον Ιούνιο 2011 για κατάχρηση δημοσίων πόρων για την ανάπτυξη της χώρας του.
Σύμφωνα και με όσα αποκαλύπτει σημερινό δημοσίευμα των «Νέων» τα αρχεία που διέρρευσαν περιλαμβάνουν πληροφορίες για τραπεζικούς λογαριασμούς οι οποίοι φιλοξενούσαν πάνω από 102 δισ. δολάρια και συνδέονταν με 106.000 πελάτες της HSBC από ολόκληρο τον πλανήτη. «Οι πελάτες είναι από απλές περιπτώσεις απόκρυψης κεφαλαίων και φοροδιαφυγή έως εμπόρους όπλων, μεσάζοντες, δικτατόρων και διακινητές «ματωμένων» διαμαντιών».
Αναφορικά με την Ελλάδα τα μετρητά που είχαν κατατεθεί στην ΗSBC συνολικά ανέρχονται σε 2,5 δισ. δολάρια που αντιστοιχούν σε 2.148 πελάτες και 2.360 λογαριασμούς. Όπως σημειώνει το ICIJ, ποσοστό 41% από αυτούς τους 2.148 πελάτες έχει ελληνικό διαβατήριο ή υπηκοότητα, ενώ οι υπόλοιποι έχουν έστω κάποια σχέση με τη χώρα μας.
Τα 86 ονόματα που έλειπαν από τη λίστα
Από την επεξεργασία του συνόλου των στοιχείων της HSBC που αποκτήθηκαν από τη «Le Monde» και τη Διεθνή Σύμπραξη Ερευνητών Δημοσιογράφων προέκυψαν επιπλέον 86 εγγραφές προσώπων που έχουν ελληνικό ενδιαφέρον, εκτός από τις 2.062 που εστάλησαν από τις γαλλικές αρχές στην Ελλάδα, επισημαίνει η εφημερίδα.
Τα πρόσωπα αυτά είτε γεννήθηκαν στην Ελλάδα, είτε έχουν αποκτήσει ελληνική ιθαγένεια, αλλά εντάχθηκαν από τις γαλλικές αρχές σε λίστες άλλων χωρών, καθώς η διεύθυνση και τα στοιχεία επικοινωνίας που είχαν δηλώσει ήταν εκτός Ελλάδας.
Τα πρόσωπα αυτά είτε γεννήθηκαν στην Ελλάδα, είτε έχουν αποκτήσει ελληνική ιθαγένεια, αλλά εντάχθηκαν από τις γαλλικές αρχές σε λίστες άλλων χωρών, καθώς η διεύθυνση και τα στοιχεία επικοινωνίας που είχαν δηλώσει ήταν εκτός Ελλάδας.
«Στις λίστες αυτές εντοπίζονται και άλλα ελληνικά ονόματα, χωρίς όμως να αναφέρονται λεπτομέρειες για την εθνικότητα ή τον τόπο γέννησης, καθώς συνδέονται με υπεράκτιες εταιρείες ως πληρεξούσιοι δικηγόροι και δεν αναγράφονται στοιχεία τόπου κατοικίας ή γενικότερα πληροφορίες που μπορεί να βοηθήσουν στην ταυτοποίησή τους», αναφέρει χαρακτηριστικά το δημοσίευμα της εφημερίδας.
Ως εκ τούτου οι επιπλέον εγγραφές μπορεί να κρύβουν μεγάλο ενδιαφέρον για την Ελλάδα, ιδίως αν ληφθεί υπόψη ότι το μέγιστο ύψος των καταθέσεων στους συγκεκριμένους λογαριασμούς εκτιμάται ότι έφτανε τα 270 εκατ. δολάρια ΗΠΑ την περίοδο 2006-2007.
Το ρεπορτάζ συνεχίζει, αναφέροντας: «Τα στοιχεία που απέσπασε από την HSBC ο πρώην συνεργάτης της επί θεμάτων πληροφορικής Ερβέ Φαλσιανί είχαν συνολικό όγκο μεγαλύτερο από 100 gigabytes. Πρόκειται για περίπου 600 αρχεία που διαμορφώθηκαν με τέτοιο τρόπο από τις γαλλικές αρχές έτσι ώστε να είναι κατανοητά. Η ''Monde'' σε συνεργασία με το ICIJ απέκτησαν από πηγές των γαλλικών αρχών τα δεδομένα που αφορούν 203 χώρες, περισσότερους από 106.000 πελάτες της τράπεζας και λογαριασμούς που διέθεταν πάνω από 102 δισ, δολάρια».
Οι Έλληνες κροίσοι με καταθέσεις - μαμούθ
Σε συνέχεια του ρεπορτάζ των «Νέων» σαράντα ένας από τους Έλληνες που δεν περιλαμβάνονταν στη λίστα Λαγκάρντ που εστάλη στις ελληνικές αρχές το 2010 είχαν καταθέσεις άνω του ενός εκατομμυρίου ευρώ. Σύμφωνα με το δημοσίευμα ανάμεσά τους ξεχωρίζουν:
- Επιχειρηματίας που φαίνεται να δραστηριοποιείται στο Βέλγιο και στην Αφρική
- Ζευγάρι Ελλήνων οι οποίοι είχαν αποσυρθεί και δηλώσει ως τόπο διαμονής το Πριγκιπάτο του Μονακό
- Επιχειρηματίας στο χώρο των ναυτιλιακών που γεννήθηκε στη Χίο
-Μεγιστάνας του κατασκευαστικού κλάδου
-Γνωστή οικογένεια εβραϊκής καταγωγής, μέλη της οποίας είχαν γεννηθεί σε Αθήνα-Θεσσαλονίκη
-Εισοδηματίας εβραϊκής καταγωγής που γεννήθηκε στην Θεσσαλονίκη και είχε βελγική υπηκοότητα
-Εισοδηματίας που γεννήθηκε στην Ελλάδα εντοπίστηκε στη λίστα της Βρετανίας με 4,8 εκατ. δολάρια
-Εφοπλίστρια με καταγωγή από τη Χίο βρέθηκε στη λίστα του Μονακό με καταθέσεις 3,2 εκατομμυρίων.
-Τρία αδέρφια που έχουν γεννηθεί Ελλάδα και έχουν δηλώσει στην τράπεζα τα στοιχεία των βραζιλιάνικων διαβατηρίων τους, τα οποία μοιράζονταν καταθέσεις ύψους 30 εκατομμυρίων δολαρίων.
-Πελάτης της HSBC με καταθέσεις άνω των 5,5 εκατ.
- Γιατρός που γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη με καταθέσεις ύψους 500.000 ευρώ.
Η Διεθνής Σύμπραξη Ερευνητών Δημοσιογράφων καταγγέλλει ότι η HSBC Private Bank (Ελβετία) συνέχισε να προσφέρει τις υπηρεσίες της σε πελάτες που έχουν εκτεθεί από τον ΟΗΕ και από τα διεθνή μέσα για σχέσεις τους με εμπόριο όπλων, διαμαντιών του πολέμου ή για διαφθορά.
Η ισχύς του τραπεζικού απορρήτου στην Ελβετία έχει περιορισθεί , καθώς αυξήθηκε η πίεση επί των τραπεζών, καθώς πολλές κυβερνήσεις έχουν ενισχύσει τις επιχειρήσεις δίωξης της φοροδιαφυγής.
