To 61% του ΟΧΙ δίνει μια δυναμική που φτάνει μέχρι τη νέα φέτα. Ο τρόπος που ο νέος επικυρίαρχος θα διαχειριστεί αυτή τη δυναμική όμως, θα καθορίσει σημαντικά και τα αποτελέσματά της. Από τα δείγματα που έχουμε δει 3 χρόνια τώρα (και δυστυχώς επιβεβαιώνονται με το χειρότερο τρόπο εδώ και έξη μήνες), τα πράγματα δεν είναι καθόλου ενθαρρυντικά.
Αλλά αυτό το άρθρο δεν έχει στόχο να γκρινιάξει. Έχει στόχο να φέρει στην επιφάνεια μία ακόμα απόδειξη, ότι η κοινωνική δικαιοσύνη είναι στον πάτο των προτεραιοτήτων αυτής της κυβέρνησης. Και χωρίς κοινωνική δικαιοσύνη, είτε στη δραχμή, είτε στη φέτα, είτε στο διάολο πας, στα ίδια σκατά θα κολυμπάς.
Η αδυναμία επιβολής κοινωνικής δικαιοσύνης παίρνει πολλά σχήματα για να δικαιολογηθεί. Η δούρου ονομάζει τη συμφωνία με τη siemens συνέχεια του κράτους, η βαλαβάνη συνταγματικό περιορισμό τη μη φορολόγηση των εφοπλιστών, ο σταθάκης και ο σπιρτζής μάλλον θα συμφωνήσουν με τη δούρου όταν προσφέρουν δωράκια στον μπόμπολα (από αυτά που κατάγγελλαν πριν γίνουν κυβέρνση) και στον σύριζα το λένε μη-ρεβανσιστική πολιτική. (Ο λαφαζάνης απλά αφήνει τους φίλους του να κάνουν μερικά δωράκια στον εαυτό τους, αλλά όχι και να παραιτηθούν)
Με λίγα λόγια οι αδικίες του παρελθόντος, ΑΝ και ΌΤΑΝ διορθωθούν, θα αφορούν το μέλλον. Το παρελθόν πέρασε και ο γέγονε γέγονε. Αν έβγαλες 50 απιθανοεκτομμύρια κλέβοντας, δεν πειράζει σε τιμώρησε ο λαός με την ψήφο του. Αν νόμιμα και ηθικά αγόρασες μερικές πολυκατοικίες, πάλι δεν πειράζει, η δημοκρατία δεν θα ασχοληθεί μαζί σου. Άρα όποιος έφαγε έφαγε -λέει η αφήγηση- κι όποιος πεινάει θα συνεχίσει να πεινάει (λέω εγώ).
Αυτή η υποκρισία όμως έχει και όρια. Το παρακάτω σκανδαλάκι που θα περιγράψω δεν αφορά το κακό και φαύλο παρελθόν. Αφορά την αδικία σήμερα. Και πιθανότατα θα εξαγριώσει πολλές από αυτές που στήνονταν και στήνονται στις ουρές για 60 ευρώ την μέρα από το ΑΤΜ. Όλοι όμως ξέρουμε και φανταζόμαστε ότι τέτοια σκάνδαλα συμβαίνουν. Σχεδόν τα θεωρούμε δεδομένα. Κι όχι άδικα να προσθέσω.
Το σκάνδαλο που θα περιγράψω είναι από αυτά για τα οποία η κυβέρνηση θα πέσει από τα σύννεφα. Υπάρχει ήδη αποδιοπομπαίος τράγος και ονομάζεται βαρουφάκης. Ο οποίος είναι ο πιο υπεύθυνος και τον πιάσαμε με τη γίδα στην πλάτη, αλλά αυτό δεν κάνει την κυβέρνηση ανεύθυνη. Όλοι θα δηλώσουν πως που να ήξεραν ότι συμβαίνει κάτι τόσο άδικο στη χώρα μας. Όλοι θα πουν ότι ο κακομοίρης ο σύριζα απλά κυβερνά, πως να ξέρει τι κάνει το “βαθύ κράτος”. Κι όλοι θα είναι εξίσου υποκριτές. Γιατί αυτά τα σύννεφα από τα οποία πέφτουμε είναι τόσα πολλά, που τελικά οι μόνοι αθώοι σε αυτόν τον κόσμο θα πρέπει να είναι ο πρωθυπουργός και οι υπουργοί του. Που να φανταστούν άλλωστε ότι υπάρχουν λαμόγια.
Αλλά εμφανώς προτρέχω. Η πρώτη κυβερνητική απάντηση είναι ότι δεν υπάρχει τίποτα κακό σε μια τεχνοκρατική απόφαση. Αν το σκάνδαλο γίνει ενοχλητικό και διαδοθεί, τότε είναι που θα πέσουν από τα σύνναεφα..
Τέτοια σκάνδαλα είμαι σίγουρη πως υπάρχουν δεκάδες τριγύρω μας. Και δυστυχώς συχνά ειλικρινείς άνθρωποι τα καλύπτουν υπό το πρόσχημα πως θα κάνουν κακό σε μια κυβέρνηση που τη θεωρούν το μικρότερο κακό. Αλλά σιωπώντας συμβάλουν στο ίδιο μεγάλο κακό το οποίο προσπαθούν να αποφύγουν.
Ε πες μας επιτέλους, μας έπρηξες!
Λοιπόν σε απλά και γρήγορα λόγια, αυτό που θα περιγράψω παρακάτω, επέτρεψε σε ορισμένους ανθρώπους να παρακάμψουν τους περιορισμούς στις κινήσεις κεφαλαίων που μπήκαν από δευτέρα. Και άρα μπόρεσαν να στείλουν χρήματα στο εξωτερικό χωρίς να κουνήσουν το δακτυλάκι τους (νόμιμα και ηθικά πάντα). Για να μη χαίρεστε το παράθυρο αυτό έμεινε ανοικτό μόνο για 2 μέρες. Ίσα ίσα να μεταφέρουν χρήματα οι φίλοι και οι γνώστες (δεν το έμαθαν και πολλοί καθώς δεν δημοσιεύθηκε πουθενά). Θα το περιγράψω με όσο πιο απλά λόγια μπορώ.
Το όλο ζήτημα αφορά την απόφαση 21 / ΕΞ / 2015 της επιτροπής έγκρισης τραπεζικών συναλλαγών, του γενικού λογιστηρίου του κράτους με ημερομηνία 30/06/2015 (από την απόφαση έσβησα μόνο τα ονόματα και τα στοιχεία επικοινωνίας που ανήκουν σε φυσικά πρόσωπα).
Η απόφαση αυτή έχει 3 σκέλη. Από τα 3 το δεύτερο είναι εντελώς φωτογραφικό και αφορά πιθανότατα ελάχιστους ή και έναν. Το πρώτο και το τρίτο όμως ήταν ένα τεράστιο παράθυρο ευκαιρίας, να στείλεις χρήματα στο εξωτερικό, μέσα στις μέρες του περιορισμού της κίνησης κεφαλαίων, φτάνει να ήξερες την απόφαση. Ακούγονται αλαμπουρνέζικα αλλά σας υπόσχομαι ότι σε λίγο θα καταλάβετε τι σημαίνουν. Ας ξεκινήσουμε από το 3 που είναι ο πιο απλός των μηχανισμών.
Cosa Nostra
Οι λογαριασμοί nostro-vostro, είναι στην ουσία τραπεζικοί λογαριασμοί που κρατάνε οι τράπεζες σε άλλες τράπεζες. Πχ η εθνική έχει έναν λογαριασμό στη eurobank στο όνομα της εθνικής τράπεζας.
Παλιά λοιπόν -πριν το σύστημα ΔΙΑΣ- αν ήθελες να μεταφέρεις χρήματα από την eurobank στην εθνική, έπρεπε να κάνεις ανάληψη από τη μία τράπεζα, να πάρεις μια τραπεζική επιταγή και να τα καταθέσεις στην άλλη. Αυτός ήταν ο επίσημος τρόπος.
Υπήρχε όμως κι ένας ανεπίσημος. Αυτός ήταν οι λογαριασμοί nostro-vostro. Αν ήξερες τον λογαριασμό που διατηρούσε η εθνική τράπεζα στη eurobank, τότε έκανες μια μεταφορά χρημάτων από το προσωπικό σου λογαριασμό στη eurobank στο λογαριασμό της εθνικής τράπεζας (πάλι στη eurobank). Έπαιρνες την απόδειξη της κατάθεσης και πήγαινες στη εθνική τράπεζα και τους έλεγες σας έβαλα 100.000 ευρώ στο λογαριασμό σας στην eurobank, πιστώστε μου τώρα τον λογαριασμό μου στη εθνική με το αντίστοιχο ποσό.
Αυτός ο τρόπος ήταν πολύ πιο γρήγορος και δεν είχε τα λεγόμενα valeur με λίγα λόγια δεν χρειαζόταν μερικές μέρες για να γίνει η μεταφορά.
Όμως τέτοιους λογαριασμούς έχουν και οι ξένες τράπεζες στην ελλάδα. Η απόφαση 3 της επιτροπής συναλλαγών λοιπόν, επέτρεπε να εκκαθαριστούν αυτές οι πράξεις παρά το γεγονός ότι είχαν επιβληθεί περιορισμοί. Με λίγα λόγια αν ήξερες εσύ τον λογαριασμό που διατηρούσε η BNP Paribas στην εθνική τράπεζα, μπορούσες να μεταφέρεις εκεί 1εκ ευρώ (διότι ήταν συναλλαγή από έναν λογαριασμό της εθνικής σε έναν άλλο τίποτα κακό), και μετά να στείλεις το αποδεικτικό στην BNP Paribas του παρισίου και να ζητήσεις να σου καταθέσουν το αντίστοιχο ποσό στο λογαριασμό σου εκεί.
Κι αυτή η συναλλαγή επιτρεπόταν χωρίς κανένα περιορισμό, χωρίς καμία ειδοποίηση, φτάνει βεβαίως βεβαίως “να μην επηρεάσουν ουσιωδώς τη ρευστότητα”. Με λίγα λόγια έκλεινε το μάτι και έλεγε κορίτσια κάντε τη δουλειά αλλά μην το παραχέσετε κιόλας.
Ούτε ουρές, ούτε τίποτα.
Εδώ παπάς εκεί παπάς, να ο πορτοκαλοχυμός.
Ας πάμε όμως και στην απόφαση 1. Αυτή είναι λίγο πιο περίπλοκη και θέλει λίγη προσοχή. Τι λέει η απόφαση 1? Πως επιτρέπονται οι συναλλαγές σε παράγωγα προϊόντα εξωτερικού και το αντίστοιχο margin. Ακαταλαβίστικο? Δώστε βάση.
Ας δούμε πρώτα πως δουλεύει ένα παράγωγο. Ας πάρουμε για παράδειγμα τον πορτοκαλοχυμό, λίγο εξωτικό προιόν αλλά πολύ γνωστό στους μεγαλύτερους από την ταινία Trading Places.
Όταν λοιπόν αγοράζεις ένα συμβόλαιο πορτοκαλοχυμού για το γενάρη του 2016, στην ουσία υπόσχεσαι να αγοράσεις 15.000 λίβρες (6.800 κιλά περίπου) πορτοκαλοχυμού που θα σου παραδοθούν το γενάρη του 2016. Αυτός ο πορτοκαλοχυμός κοστίζει περίπου 18.000 δολάρια αυτή τη στιγμή. Αλλά καθώς η παράδοση του χυμού είναι το γενάρη, όταν αγοράζεις ένα συμβόλαιο πορτοκαλοχυμού, δεν καλείσαι να πληρώσεις το σύνολο της τιμής από τώρα. Αυτό που πληρώνεις τώρα είναι το λεγόμενο margin, με λίγα λόγια μια μικρή προκαταβολή που στόχο έχει να προστατεύσει τον πωλητή του συμβολαίου σε περίπτωση που γίνει κάποια στραβή. Στην περίπτωση του πορτοκαλοχυμού αυτό το margin είναι 1480 δολάρια.
Στην ουσία μόλις καταλάβατε ένα ικανό μέρος του καζίνο που ονομάζουμε αγορές. Πρακτικά μπορώ να αγοράσω πορτοκαλοχυμό αξίας USD18.000, έχοντας στην τσέπη μόλις 1500 δολάρια. Κι αν πουλήσω το συμβόλαιο πριν τη λήξη του, θα κερδίσω ή θα χάσω από τη διαφορά της τιμής χωρίς να χρειαστεί να πληρώσω ποτέ το σύνολο της αξίας των USD18.000.
Όμως εδώ προσπαθούμε να περιγράψουμε μια κομπίνα κι όχι να κάνουμε κριτική στον καπιταλισμό. Το βασικό που πρέπει να κρατήσουμε από την περιγραφή, είναι ότι για να αγοράσω ένα συμβόλαιο πορτοκαλοχυμού πρέπει να δώσω προκαταβολή 1500 δολάρια.
Ας υποθέσουμε λοιπόν ότι θέλω να φυγαδεύσω 150.000 ευρώ από την ελλάδα κι ενώ υπάρχουν περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων. Η απόφαση 1 μας λέει ότι αν αγοράσεις 110 συμβόλαια πορτοκαλοχυμού θα πρέπει να πληρώσεις στον πωλητή ως περιθώριο ασφαλείας margin 1500δολάρια * 110 συμβόλαια = 165.000 δολάρια ΗΠΑ = 150.000 ευρώ. Και ότι αυτά τα χρήματα δεν περιορίζονται από τους ελέγχους κεφαλαίων. Άρα πας και αγοράζεις 110 συμβόλαια πορτοκαλοχυμού και πληρώνεις 150.000 ευρώ για περιθώριο ασφαλείας margin από τον ελληνικό σου λογαριασμό.
Όταν πουλήσεις αυτά τα συμβόλαια (όταν θέλεις), θα πάρεις πίσω το margin σε δολάρια ή σε ευρώ σε όποιον λογαριασμό θέλεις στον κόσμο.
Φυσικά όσοι έκαναν την κομπίνα δεν αγόρασαν πορτοκαλοχυμό, αλλά κάποιο άλλο παράγωγο, λιγότερο εξωτικό. Όμως η ουσία δεν έχει αλλάξει καθόλου.
Cui Bono?
Φυσικά αυτοί που ήξεραν την απόφαση και την εκμεταλλεύθηκαν καταλλήλως (και οι φίλοι τους). Το ποιοι και πόσοι είναι αυτοί, είναι πολύ εύκολο να το μάθουμε σε 3-4 μέρες αν υπάρχει η αντίστοιχη κυβερνητική βούληση. Κάτι μου λέει πως αυτές τις δύο μέρες υπήρχε ένα εντονότερο ενδιαφέρον για παράγωγα την τρίτη και την τετάρτη. Για καθαρά τεχνοκρατικούς λόγους, αν με εννοείτε.
Πέρα από το αίσθημα δικαιοσύνης που φυσικά τσαλαπατάται για μια ακόμα φορά, τα πιο ίσα γουρούνια στράφηκαν ταυτόχρονα κατά των υπολοίπων καταθετών στην ελλάδα. Διότι οι περιορισμοί στις αναλήψεις τέθηκαν προκειμένου να μη στερέψει το μαξιλαράκι του ELA πού τη δευτέρα ήταν υποτίθεται γύρω στο 1δις. Ο λόγος που οι αναλήψεις ήταν 60ευρώ και οι συντάξεις 120ευρώ ήταν ακριβώς αυτό το μαξιλαράκι του ELA.
Κάθε μια που χρησιμοποιούσε αυτά τα δύο παράθυρα για να βγάλει χρήματα στο εξωτερικό, στην ουσία μείωνε αντίστοιχα το μαξιλαράκι του ELA από όλες τις υπόλοιπες. Και πρέπει να παραδεχθούμε ότι υπάρχει μια αλητεία στο να ρίχνεις κροκοδείλια δάκρυα για τα μόλις 60ευρώ την ημέρα, τη στιγμή που ανοίγεις ένα παράθυρο ΝΑ για τα φιλαράκια σου. Ξέρω ξέρω είμαι λαϊκιστής.
Υπεύθυνος είναι αυτός που έδωσε τις εντολές και διόρισε την επιτροπή, δηλαδή και ο βαρουφάκης μεταξύ άλλων. Εύκολα τα πράγματα για την κυβέρνηση, μόλις παραιτήθηκε. Αλλά ας μην ξεγελιόμαστε. Τέτοιου είδους σκάνδαλα έχουν γίνει δεκάδες τους τελευταίους μήνες. Αυτά που παρέθεσα παραπάνω είναι ελάχιστα σε σχέση με αυτά που δεν έχουμε πάρει χαμπάρι και έγιναν στο όνομα του συντάγματος, της συνέχειας της κυβέρνησης, του ρεαλισμού (κυρίως αυτού) και της πολιτικής τιμωρίας των λαμόγιων.
Γιατί αν κάτι μπορούμε να βγάλουμε ως συμπέρασμα από 6 μήνες πρώτη φορά κυβέρνηση αριστεράς, αυτό είναι ότι η πρώτη φορά βρωμάει σχεδόν το ίδιο όπως όλες οι υπόλοιπες.
Και κάθε μία που σωπαίνει (και υπάρχουν πολλές) σε αυτά τα σκάνδαλα, για να μην τραυματίσει την κυβέρνηση, τραυματίζει πολλαπλάσια τα ιδανικά για τα οποία πολεμά.
Ο τσίπρας και ο κάθε τσίπρας θα προσπαθήσουν να κρυφτούν πίσω από ένα πολύ παλιό κόλπο. Τι φταίει ο λουδοβίκος αν στην λυόν οι φορο-εισπράκτορες κλέβουν τον κόσμο? Αν το ήξερε θα τους κρεμούσε, δεν υπαρχει αμφιβολία. Αλλά κι αυτός κλεισμένος είναι και τρέχει να κάνει μια διαπραγμάτευση για το καλό όλων μας, τη στιγμή που κάποιοι τον χτυπάνε πισώπλατα.
Ειλικρινά δεν θέλω να χαλάσω τη γιορτή, αλλά δεν είμαι αυτός που τη χαλάει. H απάντηση της κυβέρνησης (πως το λένε στα δημοσιογραφικα? κυβερνητικοί κύκλοι?) είναι πως δεν υπάρχει κανένα θέμα και ότι αυτή η απόφαση ήταν μια τεχνική απόφαση που αφορούσε μόνο τις τράπεζες και τις εκκαθαρίσεις συναλλαγών. Με λίγα λόγια move on, nothing to see here.
Αν η απάντηση των κυβερνητικών κύκλων σας θυμίζει την απάντησή παρόμοιων κύκλων όταν πρωτο-βγήκε στη φόρα το σκάνδαλο της ΤτΕ, μάλλον πρόκειται για απλή σύμπτωση. Άλλωστε οι τεχνοκράτες, μόνο με τεχνοκρατικά στοιχεία δρούν, έτσι δεν είναι?
Είμαι σίγουροι πως οι περισσότεροι που ψήφισαν ΟΧΙ στο δημοψήφισμα δεν θα είχαν κανένα θέμα με τέτοιες “τεχνοκρατικές” αποφάσεις. Καταλαβαίνουν τις “απαραίτητες θυσίες” που θα γίνουν στους ίδιους την ίδια στιγμή κάποιοι άλλοι θα πίνουν στην υγειά των κορόιδων. Γιατί όπως μαθαίνουμε ξανά και ξανά και από αυτή την κυβέρνηση, η ισότητα στο πεπρωμένο είναι μόνο για τους χαζούς.
Για την αποκάλυψη του εγγράφου τα kudos ανήκουν αποκλειστικά στον michael και την διασταύρωση του κειμένου έκανε η κουμουνιστική οχιά GS_Wiper. Εγώ ευθύνομαι μόνο για τα ταληράκια, αλλά αναλαμβάνω (σαν τον τσίπρα φαντάζομαι) πλήρως την πολιτική ευθύνη, κι αν ο λαός θέλει να με τιμωρήσει ας το πράξει δια της ψήφου του.