Ο Τουρκικός στρατός ήταν πάντα αντι-ρωσικός και φίλα προσκείμενος στο ΝΑΤΟ, ενώ οι ΗΠΑ δεν κινήθηκαν αρκετά γρήγορα ώστε να αποσοβήσουν την απόπειρα πραξικοπήματος
Του Israel Shamir
Αρχικά δημοσιεύθηκε στη Komsomolskaya Pravda. Μεταφράστηκε από την Julia Akhmetova
Ο συγγραφέας είναι ένας αντι-σιωνιστής αρθρογράφος σοβιετικής καταγωγής, που κατοικεί στο Ισραήλ.
Ο ήλιος είχε ανατείλει πάνω από το Βόσπορο, όταν οι αντάρτες παρέδωσαν τα όπλα τους. Έτσι έληξε αυτό το δραματικό πραξικόπημα, το οποίο ξεκίνησε με μια απόπειρα δολοφονίας του Ερντογάν και την απαγωγή ομήρων. Οι γέφυρες πάνω από το Βόσπορο είχαν αποκλειστεί και καταληφθεί από τους αντάρτες. Αεροσκάφη και ελικόπτερα βομβάρδισαν τα γραφεία του κυβερνώντος κόμματος ΑΚΡ .
Η Τουρκία δεν έχει ζήσει ένα στρατιωτικό πραξικόπημα για μεγάλο χρονικό διάστημα - παλαιότερα συνέβαινε πολύ συχνά. Ο τουρκικός στρατός αυτοπροσδιοριζόταν ως ο «εγγυητής του συντάγματος και της δημοκρατίας» και αν οι πολιτικοί ενεργούσαν με τρόπο που δεν άρεσε στον στρατό, αυτός προκαλούσε ένα πραξικόπημα. Ο στρατός τασσόταν πάντα υπέρ των φιλικών σχέσεων με τις ΗΠΑ και το Ισραήλ, υπέρ του ΝΑΤΟ, ενάντια στο Ισλάμ, υπέρ της κοσμικής ιδεολογίας του Κεμαλισμού-τουρκικού εθνικισμού όπως ονομάζεται από τον ιδρυτή της Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ.
Ο πρόεδρος Ερντογάν, αφαίρεσε την εξουσία από τον στρατό συλλαμβάνοντας πολλούς στρατηγούς, φαινομενικά στερώντας του τη δυνατότητα να παρεμβαίνει στην πολιτική. Αλλά όχι για πάντα, μολονότι βασικοί στρατηγοί αρνήθηκαν να εμπλακούν στο πραξικόπημα. Άλλοτε ο αρχηγός του γενικού επιτελείου θα εμφανιζόταν στην τηλεόραση για να το αναγγείλει, αλλά αυτή τη φορά δε συνέβη αυτό. Μόνο ένα μικρό μέρος του γενικού επιτελείου το οποίο υποστηρίζει τον ισχυρό ιμάμη Fethullah Gülen έλαβε μέρος σε αυτό. Ο Ερντογάν διατηρούσε στενή φιλία με τον Gülen, αλλά τώρα ο Gülen που κατοικεί στις ΗΠΑ, είναι εχθρός του Ερντογάν.
Υπήρξαν έντονες φήμες που συνδέουν την κατάρριψη ενός ρωσικού βομβαρδιστικού πάνω από τη Συρία με τον Gülen, ο οποίος ήθελε να στρέψει τη Ρωσία εναντίον της Τουρκίας κάτι που κατάφερε για λίγο. Αν αυτό είναι αλήθεια, η απόπειρα πραξικοπήματος θα μπορούσε να σχετίζεται με τη συμφιλίωση μεταξύ της Τουρκίας και της Ρωσίας – κάτι που ενόχλησε ιδιαίτερα τις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι υποστηρικτές του στρατού του Gülen ήταν επίσης δυσαρεστημένοι με την «συγγνώμη» του Ερντογάν προς τη Μόσχα.
Στην πραγματικότητα, ο κόσμος στην Τουρκία, χάρηκε με τη συμφιλίωση μεταξύ των δύο χωρών. Μετά από χρόνια συνεργασίας, έχουν δημιουργηθεί πολλές ρωσοτουρκικές οικογένειες. Οι Τούρκοι δεν έχουν ιστορικό καχυποψίας απέναντι στους Ρώσους, μάλλον συμπαθούν τη Ρωσία ενώ αντίθετα έχουν σοβαρές αμφιβολίες για τους Ευρωπαίους και τους Αμερικανούς.
Σε αντίθεση με όλα τα προηγούμενα πραξικοπήματα καθώς και με τις προσπάθειες να πάρουν την εξουσία από τα χέρια του Ερντογάν, τα μεγάλα μέσα μαζικής ενημέρωσης, δεν υποστήριξαν τους πραξικοπηματίες. Ακόμα και οι πλέον αντιερντογανικές εφημερίδες και οι φιλελεύθεροι μπλόγκερς, αποδοκίμασαν τον μικρό αριθμό των στασιαστών. Ίσως, αν ο αριθμός τους ήταν μεγαλύτερος να είχαν τύχει της υποστήριξης των ΜΜΕ, δεδομένου ότι δε συμπαθούν όλοι τον Ερντογάν. Αλλά αυτό δε συνέβη. Προφανώς η απόπειρα πραξικοπήματος απέτυχε κάτι που είναι καλό για την Ρωσία και την Τουρκία. Ιστορικά ο τουρκικός στρατός ήταν αντιρωσικός και φίλα προσκείμενος στο ΝΑΤΟ. Ρώσοι τουρίστες δεν υπέστησαν τίποτα κατά τη διάρκεια της εξέγερσης.
Παρά τη συμβουλή των πολεμιστών της πολυθρόνας, η Ρωσία υποστηρίζει τη νόμιμη εξουσία στις γειτονικές χώρες, ιδίως στην Τουρκία. Η απόπειρα πραξικοπήματος δεν μπορεί παρά να τρομάξει τον Ερντογάν και το κόμμα του και αυτός αναμένεται να ενισχύσει τα σύνορα με τη Συρία, εμποδίζοντας την πρόσβαση των τζιχαντιστών. Η έκκλησή του προς το έθνος, και η ετοιμότητα του λαού να τον υποστηρίξει, δείχνουν ότι ο Ρώσος πρόεδρος πήρε τη σωστή απόφαση, όταν τα «βρήκε» με τον Τούρκο ηγέτη.
Μτφρ:Μ. Λιώκη